چین و روسیه با یک دست با ما دست می‌دهند و با دست دیگر با کشورهایی که با ما رابطه ندارند / باید مستقیم وارد عمل شده و حقمان را بگیریم
تاریخ انتشار: ۲۴ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۳۰۱۴۷
فرارو_ صدور بیانیه مشترک روسیه و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس درباره جزایر سه‌گانه ایران، اعتراضات مقامات ایرانی را به دنبال داشت و ایران سفیر روسیه در تهران را احضار کرده است. همچنین وزیر امورخارجه و سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در پیام‌هایی توییتری و مشابه بر حفظ تمامیت ارضی ایران تاکید کرده اند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به گزارش فرارو، مسئله جزایر سه گانه از سال‌ها پیش برای ایران یک مسئله حساس تلقی شده است. در سال ۱۹۷۱، پس از توافق ایران و بریتانیا و پیش از خروج نیرو‌های نظامی این کشور از منطقه و تأسیس کشور امارات متحده عربی، ابوموسی به همراه تنب بزرگ و تنب کوچک پس از نزدیک به ۷۰ سال شکایت‌های مداوم دولت ایران علیه اشغال‌گری بریتانیا، سرانجام به ایران بازگردانده شد.
اما همچنان امارات متحدۀ عربی با همراهی کشورهای عربی حوزهٔ خلیج فارس اصرار بر مالکیت این جزایر را دارد که ایران این ادعا‌ها را بی‌اساس دانسته و بر اساس پیشینهٔ تاریخی و فرهنگی و قواعد بین‌المللی، این جزایر را متعلق به ایران می‌داند. این جزایر به دلیل همجواری با بخش عمیق خلیج فارس و اشراف بر تنگه هرمز که شاه‌راه حیاتی اقتصادی جهان به‌شمار می‌رود؛ اهمیت بالایی برای کشورهای حوزۀ خلیج فارس و جهان دارد. فرارو با هدف بررسی علل ادعا‌های گاه و بیگاه امارات در خصوص جزایر سه گانه از یک سو و ریشه یابی زمینه‌های رفتار چین و روسیه در عرصه بین الملل با مهدی ذاکریان، تحلیلگر مسائل بین الملل و جلال ساداتیان، دیپلمات پیشین ایران در انگلستان و تحلیلگر مسائل سیاسی گفتگو کرده است:
کشورها دوست و دشمن دائمی ندارند، منافع دائمی دارندمهدی ذاکریان در خصوص مواضع اخیر روسیه و چین گفت: «معتقدم که چین و روسیه اقدام عجیبی را انجام نداده اند. در روابط بین الملل، کشورها برای دریافت امتیاز و بهره بردن در روابط خارجی، اینگونه عمل می‌کنند. کشورها دوست و دشمن دائمی ندارند، بلکه منافع دائمی دارند، بنابراین کاری که چین و روسیه انجام داده اند در حوزه روابط بین الملل کاری بسیار طبیعی و عادی است که ممکن است کشورهای دیگر از آمریکا و اروپایی‌ها تا عراق و ونزوئلا انجام دهند. همانطور که عراق به راحتی پول برق ما را پرداخت نمی‌کند. اتفاقا کاری که ایران در سیاست خارجی انجام می‌دهد عجیب است. سیاست خارجی ایران، با مشکل جدی مواجه است و منافع ملی محور نیست و مبتنی بر توهمات و خوددرست پنداری محور است. در حالی که در سیاست خارجی منافع ملی به اضافه دانش روابط بین الملل اهمیت دارد. هر چه از دید ما درست است نمی‌تواند پایه روابط خارجی قرار گیرد.»
وی افزود: «ایران متوجه دو موضوع شد: یک این که روسیه و چین در شورای امنیت و در برابر ایالات متحده و سایر کشورهای متحدش، به لحاظ سیاسی هماهنگ نیستند و اختلاف سیاسی پیدا کرده اند. به همین دلیل در شورای امنیت از وتو استفاده می‌کنند و خواسته‌های متفاوتی نسبت به خواسته‌های آنان بیان می‌کنند. ایران تصور کرد موضوعی تازه را کشف کرده است. در حالی که گرچه میان اعضای شورای امنیت اختلاف‌هایی وجود دارد، اما این به این معنا نیست که ایران می‌تواند از این اختلافات امتیاز خاصی بگیرد و یا با دلسردی به هر یک از کشورها امتیاز بگیرد. کشورهای مختلف با برقراری روابط مناسب با همه کشورها می‌تواند امتیاز بگیرد. نمونه این رفتار، ترکیه است که ابتدا با عضویت سوئد در ناتو مخالفت کرد و سپس پذیرفت و با این موضع گیری هم از روسیه، هم از سوئد، ایالات متحده و کشورهای ناتو امتیاز گرفت. درواقع ترکیه روابط خود را با همه بازیگران حفظ کرد. اما ایران فقط دلبسته یک بازیگر جهانی می‌شود.»
این تحلیلگر روابط بین الملل افزود: «وقتی ایران روابط خود را با کشورهای مختلف میبندد و فقط نگاه به شرق دارد، نتیجه‌ای جز قربانی شدن در اختلافات روسیه و غرب نخواهد داشت، در حالی که ایران می‌توانست در جنگ اوکراین هم از اوکراین امتیاز بگیرد، هم از روسیه، آمریکا، چین و اتحادیه اروپا و ایالات متحده. متاسفانه اکنون ایران تمامی امتیاز‌ها را به همه کشورهای مذکور به اضافه شورای همکاری‌های خلیج فارس باخت. تنها راه پیش روی ایران این بود که سیاست خارجی متوازن را انتخاب کند. سیاست خارجی متوازن یعنی کشور وزن روابط خارجی خود را بر حسب منافع ملی تغییر دهد. ایران وزن روابط خود را تغییر نمی‌دهد، بلکه یک سره به یک سو تمایل نشان می‌دهد. مواضع ایران در ماجرای اوکراین حتی به حقوق بین الملل نیز بی توجه بود چرا که حقوق بین الملل به کشورها کمک می‌کند در هنگام بحران‌ها مواضعی اتخاذ کنند که در آینده زیر سوال نروند. این نوع موضع گیری ناشی از فقدان دانش و تخصص در دستگاه دیپلماسی کشور است. در خصوص ماجرای اخیر نیز جالب است افرادی که از دیوار سفارت انگلستان بالا رفته اند، چرا اکنون و در شرایطی که حق ما در جزایر سه گانه زیر سوال رفته و به تمامیت ارضی ما بی حرمتی شده سکوت کرده و واکنشی ندارند و حتی دو شعار ساده هم در دو کیلومتری سفارت روسیه نمی‌دهند.»
ذاکریان در پایان افزود: «ایران باید یک سیاست خارجی مستقل، هوشمند، منافع ملی محور و ملت محور اتخاذ کند که مبتنی بر تایید، خواست و پشتیبانی مردم ایران باشد. مردم ایران مایلند با همه کشورها روابط مسالمت آمیز داشته باشیم و امتیاز بگیریم. به این می‌گویند سیاست خارجی متوازن و ملت محور. چین و روسیه با یک دست با ما دست می‌دهند و با دست دیگر با کشورهایی که با ما رابطه ندارند و حتی دشمن ما محسوب می‌شوند دست می‌دهند. حتی نگاه ایدئولوژیک نیز چنین رفتار‌هایی را نمی‌پذیرد. نقض عهد در دین رسمی کشور، دین اسلام نیز قابل پذیرش نیست. عضویت ما در پیمان شانگ‌های نیز نتوانسته ما را مصون نگه دارد. گرچه عضویت و امکاری با روسیه و چین هیچ ایرادی ندارد و مثبت است. مشکل درواقع شیفتگی بیش از حد نسبت به این روابط است. ایران می‌توانست به جای ترکیه نقش حل اختلاف در منطقه و نظام بین الملل را ایفا کند. ما شایستگی بالایی برای ایجاد صلح و نقش آفرینی مثبت در منطقه داشتیم و داریم. زمانی که آمریکا و متحدانش در مورد مسائل افغانستان در کنفرانس بن با مشکل مواجه شدند، ایران بود که با میانجیگری، به حل مسائل کمک کرد. ایران امروز نیز می‌توانست در مسائل عراق، فلسطین، لبنان و اوکراین به عنوان بازیگر مثبت فعال با سیاست خارجی علمی ورود کند، اما متاسفانه این اتفاق نیفتاده است.»
باید مستقیم وارد عمل شده و حقمان را بگیریمجلال ساداتیان درباره علل حملات گاه و بیگاه امارات به تمامیت ارضی کشور و اشاره به جزایر سه گانه گفت: «ایران تبدیل به یک شیر خسته و کم توان شده که گرچه سلطان جنگل است، اما هر کفتاری به خودش اجازه می‌دهد به آن توهین کند. وقتی یک کشور قدرتمند باشد هیچ کشوری به خود اجازه نمی‌دهد به این کشور توهین یا دست درازی کند. اما وقتی کشور در حالت ضعف قرار می‌گیرد، شرایط کاملا تغییر می‌کند. این نظام طبیعت جهان امروز است. وقتی بر اساس رئالیسم و واقع گرایی و آن چه که امروز در جهان حاکم است، نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که ابزار مختلف قدرت توسط کشورها به کار بسته می‌شود تا جایگاهشان حفظ شود.»
وی افزود: «یکی از این ابزارها، ابزار اقتصادی است. عامل اقتصادی، یک عامل بسیار مهم و برتر نسبت به سایر عواملی است که جایگاه کشورها را تعیین می‌کند. اگر یک کشور تصمیم داشته باشد نهایت بهره را از ژئوپلیتیک خود ببرد، باید از همه ابزار‌هایی که موقعیت سیاسی جغرافیایی آن کشور را برتر نشان می‌دهد، نهایت استفاده را ببرد. متاسفانه ایران در این زمینه، به سمت تک ساحتی حرکت کرده و تصور می‌کند از طریق قدرت نظامی می‌تواند برتری و هژمون خود را در منطقه افزایش دهد، در حالی که روش کار اینگونه نیست.»
دیپلمات پیشین ایران در انگلستان در ادامه گفت: «ابزار انرژی مهم است، سواحل ایران نیز از دیگر نقاط مهم ایران است. ابزار نظامی نیز حائز اهمیت است، اما نمی‌توان فراموش کرد که اقتصاد چه جایگاه مهمی دارد و تعادل و توازن ارتباط با دیگر کشورها را شکل می‌دهد. از زمانی که شورای همکاری خلیج فارس شکل گرفت امارات دچار این تصور شد که می‌تواند با کمک این شورا جزایر سه گانه را تصاحب کند. امارات به تدریج از ابزار فروش نفت و پولی که کسب کرد از یک سو و از ابزار تحریم ایران از سوی دیگر سوء استفاده کامل کرد و بنادر فجیره و حمریه را به هاب‌های انرژی تبدیل کرد و روز به روز ثروتمند‌تر شد. حالا که هم چین با ابتکار عربستان در شورای همکاری خلیج فارس شرکت کرد و هم روسیه که به خاطر مسائل اوکراین در تنگنا قرار گرفته است، در این شورا حضور دارد، هر دو کشور مواضعی مشابه درباره جزایر سه گانه گرفته اند. چرا که امارات از موقعیت مذکور نهایت استفاده را کرده است. این اقدامات را می‌توانیم محصول هشیاری طرف مقابل در برابر ضعف‌هایی بدانیم که نشان می‌دهیم.»
وی افزود: «اگر اجازه داده می‌شد مسئله برجام که در دولت آقای روحانی به مرحله مناسبی رسیده بود، ادامه پیدا می‌کرد، در طول ۲ سال اخیر شاهد این رفتار‌ها نبودیم که کشورهای مختلف به امارات درباره جزایر سه گانه امتیاز بدهند. فرصت سوزی‌های متعددی که کردیم و زمان‌هایی به خاطر رفتار‌های یک گروه، با طیف فکری خاص از دست دادیم، ما را به شدت از امتیازاتمان عقب انداخته است. نکته مهم دیگر این است که ما به اندازه کافی اسناد داریم که ثابت کنیم این جزایر متعلق به ایران است و مشخص کنیم که بریتانیا در حق ما خیانت بزرگی کرد و در خصوص بحرین و امارات بدعهدی کرد. سال‌ها پیش، ایران حاضر شده بود در قبال پس گرفتن حاکمیت ایران بر جزایر سه‌گانه در قبال استقلال بحرین با طرفین سازش کند. اما باید این اسناد را در مجامع بین المللی ثبت کنیم و سیاستمداران و افراد بانفوذ جهان را درباره حقوقمان مطلع کنیم. ما تصور می‌کنیم همانقدر که ما از حقوق خود مطلعیم کفایت می‌کند و همه دنیا نیز موظفند در جریان باشند که ما ذی حقیم. اما درواقع اینطور نیست و ما باید به اندازه کافی تبلیغ و اطلاع رسانی کنیم. این همان کاری است که امارات انجام می‌دهد و در مقاطع مختلف و با عناوین مختلف سعی دارد بگوید تملک جزایر را بر عهده دارد. ما اما، منفعل نشسته ایم و کار خاصی نمی‌کنیم. باید فعالیت کنیم، گردشگر جذب کنیم، تبلیغ کنیم و افکار جهانی را با نفع خود برگردانیم. متاسفانه دولت‌ها و مسئولان مطلقا توجهی به این موضوعات نکرده اند. در مورد مالکیت بر جزایر سه گانه و موضوعات مشابه، منافع ملی، نوع روابط با قدرت‌های دنیا و سیاست خارجی که اعمال می‌شود در کنار تقویت ابزار‌های قدرت در دنیای امروز حائز اهمیت است. دیپلماسی اقتصادی و گردشگری نیز می‌تواند به طور مستقیم روی موضوع مذکور اثرگذار باشد.»
منبع: فرارو
کلیدواژه: شورای همکاری خلیج فارس سیاست خارجی قیمت طلا و ارز قیمت موبایل روابط بین الملل جزایر سه گانه سیاست خارجی چین و روسیه منافع ملی خلیج فارس کشور ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۳۰۱۴۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آفریقا؛ قاره فرصت ها؛ موانع همکاری های تجاری ایران و آفریقا چیست؟
تین نیوز
گزارش ها حاکی است که ایران برای رشد ۱۰ برابری تجارت با آفریقا هدف گذاری کرده، اما عدم شناخت ظرفیت ها در بین تجار ایرانی و آفریقایی، نبود یا کمبود حمل و نقل ارزان، مستمر و فراگیر و همچنین وجود مانع جابجایی مستقیم ارز و پول، از جمله موانع توسعه تجارت یا تجارت مستقیم بین ایران و قاره آفریقاست که باید برطرف شود.
به گزارش تین نیوز به نقل از ایسنا، امسال همزمان با اکسپو ۲۰۲۴، دومین اجلاس همکاری های ایران و آفریقا برگزار شد که پیش بینی شده بود بیش از ۲۰ کشور آفریقایی در این اجلاس حضور پیدا کنند.
طی سال های اخیر بارها بر اهمیت و ظرفیت های قاره آفریقایی برای تجار ایرانی تاکید شده است. با این حال به نظر می رسد ایران و کشورهای آفریقایی از ظرفیت های یکدیگر مطلع نیستند.
به طور کلی تجارت ایران با آفریقا سالانه ۱.۲ میلیارد دلار است که ۱.۱ میلیارد دلار آن صادرات است. بیشترین میزان تجارت خارجی بین ایران و آفریقا در سال ۱۴۰۱ اتفاق افتاد که تجارت خارجی با آفریقا به حدود ۱ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار رسید. اما این عدد در مقایسه با تجارت کشورهای دیگر با قاره آفریقا قابل توجه نیست و به همین دلیل سازمان توسعه تجارت اعلام کرده که برای تصاحب سهم بیشتر از بازار این قاره برنامه ریزی هایی در نظر گرفته است.
البته با توجه به اینکه حجم تبادلات تجاری آفریقا در سال گذشته حدود ۱۲۰۰ میلیارد دلار بوده، سهم ایران از این تبادلات ناچیز بوده است. همچنین باید به این نکته توجه کرد که در بازارهای آفریقا کشورهایی مثل چین و هند نفوذ قوی دارند که رقابت با آنها برای ایران تا حدودی سخت است.
با این حال رئیس جمهور در اجلاس ایران و آفریقا که روز جمعه برگزار شد، تاکید کرد که هدف گذاری یک میلیارد دلاری برای همکاری های اقتصادی ایران و آفریقا در یک سال آینده به هیچ وجه متناسب با ظرفیت های موجود نیست و حتما باید به سمت هدف ۱۰ برابری حجم همکاری های اقتصادی و تجاری فیمابین حرکت کنیم.
آنطور که یکی از مسئولان سازمان توسعه تجارت اخیرا توضیح داده، آمار تجارت با آفریقا بیشتر از عددهای اعلامی است، اما ایران به دلیل محدودیت های ناشی از اعمال تحریم ها، صادرات مستقیم به این کشورها ندارد و محصولات ایرانی از طریق کشور دوم مانند امارات، ترکیه، قطر و عمان به کشورها صادر می شود.
جزئیات تجارت ایران و آفریقا در سال ۱۴۰۲
آنطور که اخیرا سخنگوی کمیسیون توسعه تجارت خانه صمت توضیح داده، در سال گذشته ۳۹ کشور از قاره آفریقا، مقصد صادرات کالاهای ایرانی به صورت مستقیم بودند. همچنین با وجود کاهش صادرات کشور به بخش سفید این قاره در شمال در سال های گذشته، شاهد افزایش صادرات به کشورهای الجزایر، مصر، لیبی، تونس، جیبوتی و مراکش در سال ۱۴۰۲ بودیم.
در این میان هفت مقصد نخست محصولات صادراتی به آفریقا در سال ۱۴۰۲، غنا با خرید ۱۷۳.۵ میلیون دلار، آفریقای جنوبی با ۱۴۵ میلیون دلار، تانزانیا با ۹۲.۸ میلیون دلار، کنیا با ۴۸.۷ میلیون دلار، نیجریه با ۴۸ میلیون دلار، موزامبیک با ۴۷.۱ میلیون دلار و سومالی با ۳۳.۳ میلیون دلار به صورت مستقیم بودند.
در رابطه با محصولات صادراتی به این قاره نیز باید گفت ۵۱ درصد صادرات ایران، مشتقات نفتی شامل کود اوره، قیر، گاز مایع و انواع روغن های صنعتی بود و بعد از آن ۳۷ درصد صادرات ایران را محصولات فولادی و آهنی به خود اختصاص داده است. همچنین مواد غذایی، مصالح ساختمانی، انواع فرش و کف پوش، شوینده ها و لوازم بهداشتی ، لوازم خانگی، دارو و تجهیزات پزشکی، لوازم صنعتی، قطعات خودرو، لاستیک، مواد معدنی، لوازم الکتریکی، لوستر، مبلمان و اسباب بازی از دیگر کالاهای صادراتی ایران به قاره آفریقا در سال ۱۴۰۲ بودند.
در این میان ۲۲ کشور از این قاره فروشنده مستقیم کالا به ایران در سال ۱۴۰۲ بودند که آفریقای جنوبی با فروش ۱۹ میلیون دلار، زامبیا با ۱۲.۵ میلیون دلار، غنا ۱۲ میلیون دلار، سیشل با ۱۱.۷ میلیون دلار، کنیا ۹.۵ میلیون دلار، تانزانیا با ۶.۱ میلیون دلار و اوگاندا با ۴.۱ میلیون دلار، هفت کشور نخست فروش کالا در بین کشورهای قاره آفریقا به ایران در سال گذشته بودند.
حدود ۶۶ درصد واردات ایران از این قاره مواد غذایی و کشاورزی مانند چای، ذرت، قهوه، توتون، حبوبات، لاشه گوسفند و محصولات شیلاتی بودند و ۲۱ درصد نیز مواد معدنی مانند سنگ منگنز، سنگ و خاک روی، کنسانتره گروم و ۱۳ درصد دیگر نیز عمدتا روغن صنعتی و گریس، انواع تسمه، ماشین آلات، مواد شیمیایی و صنعتی و لوازم یدکی بوده است.
قاره آفریقا با دارا بودن ۱.۳ میلیارد نفر جمعیت و ۵۴ کشور، یک فرصت بزرگ در حوزه روابط تجاری و اقتصادی است. با این حال به گفته دست اندکاران حوزه تجارت، عدم شناخت ظرفیت ها در بین تجار ایرانی و آفریقایی، نبود یا کمبود حمل نقل ارزان و مستمر و فراگیر و همچنین موانع جابجایی مستقیم ارز و پول، از موانع توسعه تجارت یا تجارت مستقیم بین ایران و قاره آفریقا است.
آخرین اخبار حمل و نقل را در پربیننده ترین شبکه خبری این حوزه بخوانید
دانشجویان سال سوم دانشگاهها، بورسیه دانشگاه فرهنگیان می‌شوند